Change Ringing

In met name Engeland wordt het zogenaamde Change Ringing of Wisselluiden toegepast. Niet alleen bij hoogtijdagen maar ook in de vorm van wedstrijden. Ook in Nederland ontstaat er steeds meer belangstelling voor. WAT IS WISSELLUIDEN? Wisselluiden kan uitgevoerd worden met een willekeurige aantal klokken, een peal. Stel we gebruiken een peal van zes klokken. Van elke van deze zes klokken gaan touwen naar een meestal een etage lager gelegen verdieping. Daar staan zes personen, de wisselluiders, in een kring. Zij gaan de klokken luiden op een speciale manier. Iedere luider bedient één en dezelfde klok. De wisselluiders laten ieder hun klok om de beurt steeds één maal horen. Noem de zes luiders 1, 2, 3, 4, 5 en 6 Hieronder een voorbeeld van een schema zoals geluid zou kunnen worden, (Plain Hunt). Er zijn ook veel ingewikkelder schema's.

1 2 3 4 5 6
2 1 4 3 6 5
2 4 1 6 3 5
4 2 6 1 5 3
4 6 2 5 1 3
6 4 5 2 3 1
6 5 4 3 2 1
5 6 3 4 1 2
5 3 6 1 4 2
3 5 1 6 2 4
3 1 5 2 6 4
1 3 2 5 4 6
1 2 3 4 5 6

Deze volgorde is telkens anders. De luider verandert dus niet van plaats. Hoe meer klokken er gebruikt worden, hoe meer volgordes er mogelijk zijn. Zie onderstaand schema:

Aantal klokken Aantal volgordes
2 2
3 3 x 2 = 6
4 4 x 6 = 24
5 5 x 24 = 120
6 6 x 120 = 720
7 7 x 720 = 5040
8 8 x 5040 = 40320
9 9 x 40320 = 362880
10 10 x 362880 = 3628800

Als u op deze regel klikt ziet u een wat ingewikkelder schema voor een peal van 4 luiders.

Zo heeft een peal van 6 klokken 720 mogelijkheden. Als elke kwart seconde een klok wordt geluid duurt het bij 6 klokken 18 minuten om elke volgorde één maal te laten horen. Bij 8 klokken is de tijdsduur al 22 uur en 24 minuten. In de praktijk past men dit laatste natuurlijk niet toe. Tenzij de luiders het Guiness Book of Records willen bereiken. Maar in welke plaats zou dat toegestaan zijn!

Elke klok wordt met de hand geluid via een speciaal luidwiel, waarbij de klok op zijn kop staat tot deze opnieuw geluid wordt. Change ringing heeft de volgende karakteristieken:

  • Alvorens het wisselluiden begint wordt de uitgangssituatie (hierboven 1,2,3,4,5,6) meerdere malen gespeeld
  • Er wordt geluid volgens een strak schema. Zo'n schema kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Klik hier.
  • De volgorde waarin de klokken luiden verandert dus continu.
  • Elke klok verschuift niet meer dan één plaats in de volgorde van luiden.
  • Een klok luidt niet twee maal na elkaar. Voorbeeld: Bij drie klokken is 1,2,3 gevolgd door 3,2,1 niet toegestaan.
  • Een klok mag gedurende een aantal aaneensluitende volgordes op zijn plaats blijven staan.
  • Elke volgorde mag gedurende een uitvoering slecht één maal geluid worden.
  • De klokken luiden met een gelijkmatig ritme, waarbij elke noot even lang is.
  • Elke klok doet even vaak mee.
  • De uitvoering wordt afgesloten op dezelfde manier zoals hij begonnen is.

    • Enkele websites over wisselluiden:

  • Geldrops Wisselluidersgilde
  • Cathedral Bells and Bellringers (Exeter)